ARCHITECTUUR
Nikki Veerbeek
15 juni, 07:44 • 5 minuten leestijd
Het Spaans-Duitse architectenkoppel Beatriz Ramo en Bernd Upmeyer ontwierp een appartement in Rotterdam op slechts 6,89 vierkante meter. Alles zit erop en eraan, zelfs een bubbelbad en een sauna. Naar eigen zeggen is dit het kleinste appartement ter wereld.
Het appartementencomplex waar Ramo en Upmeyer wonen is een sober gebouw op de Mariniersweg. Een typisch staaltje wederopbouwarchitectuur uit de jaren vijftig. Tot zover doet nog niets vermoeden dat binnen een gelikt microappartement schuilt.
Kort na binnenkomst verschuldigt Ramo zich voor de staat van de binnenkant van het gebouw, dat midden in een renovatie zit en is verworden tot een grijze massa. Op de zevende verdieping, waar het appartement zich bevindt, zijn de ramen in de gang tot afgrijzen van het koppel tijdelijk bedekt door een groot zwart vlak. “Het maakt het contrast met het appartement wel extra groot”, lacht Upmeyer.
Beatriz Ramo is een Spaanse architecte en de oprichter van STAR strategies + architecture. Bernd Upmeyer is een Duits architect en de oprichter van BOARD (Bureau of Architecture, Research, and Design).
Vier ruimtes op 7 vierkante meter
Als Ramo de voordeur van het appartement opent, blijkt daar geen woord aan te zijn gelogen. Zodra je binnenstapt, springen de warme, terracottakleurige muren er direct uit. De eerste ruimte is de strak ingerichte ‘woonkamer’ van 2 bij 1,60 meter. Dankzij het hoge plafond en het grote raam voelt het lang niet zo klein als je bij deze afmetingen zou verwachten. Een bankje vult de hele breedte van het raam, vanaf waar je uitzicht hebt op de Markthal, de Bibliotheek, De Hef en de Willemsbrug.
Rechts is een kastenwand met daarin verstopt de keuken, opbergruimte, een uitklapbare tafel en de deur naar de badkamers. Eerst kom je in een lichtblauw betegelde ruimte met regendouche, vanaf daar ga je door naar een zwarte marmeren spa met twee infraroodsauna’s en een bubbelbad. Met de trap die in de eerste badkamer hangt, ga je naar het mintgroene slaapgedeelte, dat door de zachte kleur, het pluizige dekbed en de piepkleine lichtjes aan de wand knus aanvoelt.
“Bernd en ik wilden de kleinschaligheid van elke ruimte nog meer benadrukken”, legt Ramo uit. “Alle vier de ruimtes hebben andere kleuren en materialen, die doorlopen tot het plafond. Hierdoor word je echt omgeven door de ruimte en heb je het gevoel dat je in een soort cocon zit.”
Logeerkamer met bad en sauna
Ramo en Upmeyer tikten de zolderruimte in 2011 voor 11 duizend euro op de kop. Zelf wonen ze op de tweede verdieping van het appartementencomplex en een medebewoner bood het te koop aan via een briefje in de hal.
In totaal zijn er drie van zulke ruimtes in het gebouw, die in de jaren vijftig tijdens de wooncrisis werden bewoond door verpleegsters. Ondanks de aanwezigheid van een toilet en een wastafel, gebruikten de meeste bewoners het hierna vooral als opslagruimte.
Pas in 2014 kregen Ramo en Upmeyer een idee over wat ze ermee wilden doen. “We besloten er een logeerkamer voor onze familie van te maken”, vertelt Ramo. “Maar we wilden ook iets voor onszelf. Hij wilde graag een ligbad en ik een sauna. Nadat we alles samenvoegden, werd het een klein appartement. Het is voor ons nu een soort retraite, omdat het hier zo kalm is.”
Le Cabanon
Ze doopten het Le Cabanon, naar het kleine vakantiehutje in de Côte d'Azur van de Zwitserse architect Le Corbusier. “Dat is mijn favoriete architect”, licht ze toe. "Hij noemde het altijd zijn 'kasteel', omdat hij daar zo gelukkig was. Net als hij hebben we onszelf eerst gemeten en de ruimte daarna hierop ingericht. Hierdoor stoort het niet dat het appartement zo klein is. Het is gemaakt volgens onze afmetingen en behoeften. Alles is precies zoals we willen dat het is."
Arjen van Caspel en Mirjam Groenendijk van het Rotterdamse bedrijf Midwinter maakten het interieur op maat. “Zonder hen was het niet geworden wat het nu is”, stelt Ramo. De verbouwing kostte in totaal 20 duizend euro. Daar moesten ze af en toe harde keuzes voor maken. Het marmer in de badkamer moest eigenlijk groen zijn, maar dat werd zwart nadat ze voor een schijntje een restpartij konden kopen. Hetzelfde geldt voor de blauwe badkamer, waarvoor het stel eigenlijk parelmoer voor ogen had. “Uiteindelijk kozen de kleuren ons. Ik denk dat het er nu beter uitziet.”
Ramo zegt dat ze van dit project geleerd heeft om minder spullen te verzamelen. “Door dit project kreeg ik de drang om dingen weg te gooien. Het laat me zien hoe ik simpeler kan leven. Ik ben nu eerder blij als ik iets wegdoe dan als ik iets koop. Dan krijg ik ruimte in mijn hoofd.”
Logeerkamer, verhuur of verkoop?
Ramo en Upmeyer zijn voorlopig niet van plan om het microappartement te verkopen of verhuren. “Veel mensen vragen ons of we het op Airbnb gaan zetten. Maar we zijn er nu te erg aan gehecht.” Het architectenkoppel kreeg ook al berichten van zowel particulieren als ontwikkelaars die geïnteresseerd waren in het laten ontwerpen van ruimtes met dezelfde mogelijkheden als Le Cabanon.
Zou je hier permanent kunnen wonen? “Het kan, maar het zou een uitdaging zijn”, vermoedt Ramo. Het architectenkoppel denkt dat het vooral een oplossing kan zijn voor mensen die een tijdelijk onderkomen zoeken of voor jonge mensen die net het huis uit zijn. Upmeyer: “Ik had als beginnende architect graag in zo’n ruimte gewoond.”
“Maar dit is niet de oplossing voor de wooncrisis”, zegt Ramo op besliste toon. “Laat gemeenten en ontwikkelaars daar maar meer moeite voor doen.” Wel pleit ze ervoor dat er meer uit appartementen worden gehaald door beter over keuzes na te denken. “Als je dit al met 7 vierkante meter kunt, wat kun je dan met 15 vierkante meter?”
💬 WhatsApp ons!
Heb jij een tip voor de redactie? Stuur ons een bericht, foto of filmpje via WhatsApp ons of Mail: nieuws@rijnmond.nl